Anlam bakımından protez kelimesi, yalnızca ağız ve diş sağlığı söz konusu olduğunda değil, insan organlarında eksik olan ya da işlevinin gerektiği gibi yapamayan tüm organlar için kullanılan bir tedavi olduğunu söylemek mümkündür.
Bu organların çok daha fonksiyonel çalışabilmesi ve verimli olabilmesi için sağlanan tüm uygulamalar tıbbi anlamda protezdir. Bunların içinde en sık görülenleri gözlükler olmakla beraber, kalp hastaları için uygulanan stentler, takma bacak ve kollar da proteze verilecek örneklerde bunların içindedir.
Eğer ağız ve diş sağlığından söz ediliyorsa, burada da protezden bahsedilebilir. Kişinin diş eksikliği mevcutsa, protez diş kullanılır. Bu yöntem, diş hekimleri tarafından bakıldığında en son tercih edilen yöntemdir. Zira bir diş hekiminin ilk baştaki gayesi koruyucu yöntemleri uygulamaktır.
Örneğin, bir dişin çürümesini önlemek, çürümesi önlenememiş bir dişe dolgu yapmak bu tedbirler arasında olur. Şayet, şahsın dişinde oluşan hasar, koruyucu çözümlere rağmen içerilemeyecek durumda ise gündeme protez gelir. Dişteki çürük sayısının artması, dolgunun zayıf kalması, dişin kaybedilmesi ya da eksik olması gibi ortamlarda protez diş kullanılır.
Tam anlamıyla bakıldığında tüm diş hekimleri protez ve protez tedavisi ile ilgili eğitim alır fakat yine de özel olarak protez diş eğitimi almış ve bu alanda uzmanlaşmış diş hekimlerini tercih etmenin faydası vardır.
Diş Protezi Çeşitleri
Şahsın ağzına özel bir tür yapıştırıcı malzeme kullanılarak yapıştırılan protez çeşidi sabit protez ismini alırken; kişinin çok basit bir şekilde takıp çıkarabildiği ve günlük yaşantısında düzenli bakıma ihtiyaç duyan protez türü ise hareketli protez olarak adlandırılır.
Sabit protezler, az sayıdaki dişini kaybetmiş hastalara tedavi olarak uygulanırken, hareketli protez fazla sayıda dişi eksik olan hastalar için daha uygun bir seçenektir. Aynı zamanda, şahsın tün dişlerini kaybetmesi durumunda kullanılacak olan protez türü tam protezdir, fakat dişlerin bir bölümünün eksildiği durumlarda parsiyel protez kullanılır.
Sabit protez tedavisinde, kişinin dişleri kullanılır. Dişler kesilip prepare yapıldıktan sonra üzeri kaplanır. Sonrasında hastanın ağzına yerleştirilir. Sabit protezler, tedavi sonuçlandıktan sonra kişi tarafından kesinlikle yerinden oynatılamaz, isminden de anlaşıldığı gibi, sabittir. Bugünlerde çok eski zamanlarda başlayan, metal ve porselen sabit protezlere, tedavilerde sık sık kullanılır, şimdilerde de kullanılmaktadır. Bir kişinin sabit protezi yaklaşık olarak on gün içinde hazırlanır. Bu süre zarfında kişinin hekimini üç veya dört kez ziyaret etmesi gerekir. Bir sabit protezin ömrü yaklaşık olarak beş ila sekiz yıl arasında değişmektedir. Bu süre içinde sabit protezin dayanıklı olması, değiştirme gerekliliğini ortadan kaldırmaz.